بیانیهٔ حضرت آقای حاج دکتر نورعلی تابنده مجذوب‌علیشاه طاب‌ثراه
به مناسبت نوروز و تقارن آن با اوّل ربیع‌الاوّل و یادآوری نکات فقری و اجتماعی به فقرا


یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ

عید نوروز باستانی یادگار زرتشت پیامبر (ع) و میراث جاودان ملّت شریف ایران است و با آمدن فصل بهار و تولّد دوبارهٔ طبیعت با تمام خرّمی و سرسبزی و زیبایی آغاز می‌گردد و تمام ملل شرقی مخصوصاً ایرانیان به استقبال آن می‌روند و سعی دارند هر چه باشکوه‌تر آن را برگزار نمایند در حقیقت آن را سمبل آشکار اِحیای عدالت اجتماعی می‌دانند و این بهار طبیعت، بهار عشق به فطرت انسانی و حقیقت می‌باشد و ریشه در سنن باستانی این مرز و بوم دارد به همین جهت در طول تاریخ، قدرت‌های خارجی یا بیگانگان که به این سرزمین مقدّس هجوم آوردند، هر چه تلاش کردند که این آداب و رسوم ملّی و مذهبی را از بین ببرند و فرهنگ و تمدّن خود را بر مردم ایران تحمیل نمایند، در برابر نیروی قدرتمند و مقاومت ملّت شجاع و سربلند ایران ناتوان شدند بلکه خود مجذوب آن گشته و آن را پذیرفتند و در حقیقت نوروز و آداب و رسوم این عید فرخنده، نماد استقامت و پایداری فرهنگی در برابر سلطه سیاسی بیگانگان و اقوام ضدّ ایرانی است و این پیام را به همراه دارد که ما باید از اصالت و هویّت و استقلال ملّی خود که صلح و دوستی و همبستگی و شادی می‌باشد، پیوسته حمایت و دفاع نماییم.

خوشبختانه دین مقدّس اسلام و پیامبر عظیم‌الشّأن آن و ائمّه هُدیٰ (ع) نیز آنچه جزء عرف و آداب هر قوم و ملّتی بود و با تعالیم الهی و فطرت انسانی منافات نداشت نه‌تنها نهی نفرمودند، بلکه تأیید نمودند همانطورکه حضرت امام جعفر صادق (ع) طبق آنچه در روایات و کتب ادعیه آمده است برای نوروز و هنگام تحویل سال، دستور غسل و پوشیدن لباس نو و حتّی روزه و نماز مخصوص و دعای تحویل سال دستور فرموده‌اند. بدین ترتیب عید نوروز هم سنّت دیرینهٔ ملّی و هم عید مذهبی می‌باشد مخصوصاً که طبق بعضی روایات و تواریخ، نظر محقّقین آن است که واقعهٔ مهم غدیرخم که افتخار شیعیان و سند تاریخ تشیّع است از جهت تاریخ شمسی مقارن با عید نوروز ایرانیان بوده است. بنابراین وقتی دین و عرف اجازه نمی‌دهد که بیگانه و دشمن، سنّت‌های مستحکم را از بین ببرند، مسلّماً تصوّف و عرفان که ریشه در فطرت الهی انسان داشته و از جان و روح بشر سرچشمه گرفته و مخصوصاً اینکه روح شریعت اسلام و باطن کتاب قرآن مجید است، از کید دشمنان محفوظ می‌ماند.

تصوّف چنان با ذوق ملّت شریف ایران آمیخته است که آثار ارزنده ادبیات منظوم و منثور ایرانی بدون ذوق عرفانی و چاشنی تصوّف اسلامی، جیفه‌ای بی‌روح و طعامی ناسازگار می‌باشد و تصوّف و عرفان که مفاخر بزرگ ملّی مانند: مولوی، حافظ و سعدی و جامی و عطار و سنایی را تقدیم بشریت نموده و آثار آنان از بهترین و ارزشمندترین میراث فرهنگ ایران و اسلام است، نمی‌توان محو نموده و از صفحهٔ جان شیفتگان مکتب عشق به معنویت براندازند. بنابراین به مصداق آیهٔ شریفهٔ مَا عِندَكُمْ يَنفَدُ وَمَا عِندَ اللَّهِ بَاقٍ ، آنچه رنگ و ریشه الهی دارد پیوند با ابدیت داشته و فناپذیر نیست و در ادامهٔ آیهٔ خداوند به آنها که در برابر تلاش بی‌نتیجه کسانی که می‌خواهند با پُفِ خود نور خورشید حقیقت را خاموش نمایند، بر استقامت و ایمان و صبر و پایداری خود می‌افزایند، می‌فرماید: وَلَنَجْزِيَنَّ الَّذِينَ صَبَرُوا أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ . حوادث و وقایع تاریخی نشان داده است که بر خلاف آنچه در ظاهر به نظر می‌آید، عداوت معاندین با حق یکی از عوامل ترویج حقیقت و اثبات مظلومیت پیروان آن و موجب برافتادن باطل می‌گردد که فرموده‌اند:

بس تجربه کردیم در این دیر مکافات

با آل علی هر که درافتاد، بر افتاد

برای تقویت مبانی راه فقر و عرفان که همان تشیّع حقیقی است و اجابت دعوت مَنْ أَنْصارِي إِلَى اللَّهِ‌ که خداوند پاداش آن را در آیهٔ: إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ ، وعده داده است، در طلیعه سال جدید نکاتی را که ممکن است تکراری هم باشد برای فقرا یادآوری می‌نمایم و از تمام فقرا تقاضا می‌کنم که خود را به رعایت آنها ملزم نمایند و این پیام را هر از چند گاهی مرور نموده و در مجالس فقری داخل و خارج از ایران بخوانند و همگان مواد آن را خلاصه‌ای از تعهدات ایمانی و تعالیم مکتب درویشی بدانند:

  1. شریعت و طریقت یک حقیقت و دو روی یک سکّهٔ الهی و از یکدیگر تفکیک ندارند. فقرا موظّفند هم احکام شریعت مقدّس را رعایت و هم آداب فقر و طریقت را که روح آن اعمال است مقیّد باشند. تقلید در اصول دین جایز نبوده بلکه لازم است در این مورد تحقیق بر اساس تفکّر و تعقّل صورت گیرد.
  2. شرکت در مجالس فقری که معناً مجوّز آن را رسول خدا و ائمّه طاهرین (ع) صادر فرموده و مجلس ذکر خدا و فراگرفتن آداب مذهبی و تهذیب اخلاق و دیدار مؤمنین و تزکیهٔ نفس و تخلیه از کدورات نفسانی و اغراض دنیوی می‌باشد مخصوصاً در این زمان از اهمِّ وظایف فقرا و موجب تألیف قلوب و تضعیف عناد معاندین است.
  3. بیداری سحر، دوام طهارت، قرائت قرآن و تفکّر و تدبّر در آیات شریفهٔ آن و اجرای تعالیم این کتاب آسمانی و مناجات با خدا و استمداد از باطن اولیای خدا و تمسّک به دو یادگار پیغمبر اکرم (ص) یعنی قرآن و عترت موجب نورانیّت و صفای قلب و جلب نعمت‌ها و نزول برکات و دفع آفات و ریزش رحمت الهی است، فقرا خود را از این وسائل تقرّب به حق محروم ننمایند: وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ .
  4. همه - حتّی جاهلان و معاندان - از مکتب فقر و از یک یک فقرا انتظار محبّت و گذشت و ایثار را دارند و این خود یکی از دلایل حقانیت فقر و درویشی است پس به حکم آیهٔ شریفهٔ وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ، چون همهٔ ما از محبوب انتظار عفو و گذشت از گناهان و خطاهای خود را داریم باید بر محبّت و وفاداری و مهربانی و گذشت نسبت به یکدیگر بیفزاییم. در آغاز سال جدید انتظار این است چنانچه کدورتی هم بوده با مصافحه با یکدیگر و گذشت قلبی تبدیل به صفا و صمیمیت گشته و كَأَنَّهُم بُنْيَانٌ مَّرْصُوصٌ در راه رضای مولیٰ که نصرت و تقویت دین است، همگام باشیم و چنانچه بین دو فقیر کدورتی بود، دیگران وظیفه دارند حتّی‌الامکان در رفع آن اقدام نمایند که: فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ .
  5. تحصیل علوم و بالا بردن سطح آگاهی علمی فقرا و مطالعه کتب مذهبی و عرفانی و تقویت مبانی فکری از عوامل مهم رفع شُبَهات و دفع تهاجمات فرهنگی علیه مکتب فقر و تحکیم عقاید خود فقرا می‌باشد، زیرا یکی از ترفندهای دشمنان آن است که می‌خواهند مردم پیوسته در جهل بمانند. هر چه پیشرفت‌های علمی و تکنیکی در جهان بیشتر شود، حقّانیت عرفان روشن‌تر می‌گردد.
  6. احترام و ادب نسبت به عموم پیشقدمان ایمانی مخصوصاً مشایخ محترم سلسله و مأذونین بر همه فقرا لازم است البتّه آنان نیز نسبت به فقرا مخصوصاً جوانان و مُبتدیان در فقر با کمال محبّت و رأفت، آداب فقری را آموزش دهند.
  7. از اینکه مشایخ و مأذونین سلسله نهایت محبّت را نسبت به فقیر داشته و در انجام وظایف محوّله کوشش می‌نمایند و وِجههٔ امر را مورد توجّه قرار می‌دهند، سپاسگزار و دعاگو هستم و انتظار دارم نسبت به یکدیگر نیز بطور روزافزون لوازم این محبّت و احترام را رعایت و در این امر الگوی فقرا باشند.
  8. تحکیم مبانی خانواده و محبّت بین اعضای خانواده، موجب خشنودی خدا و اولیایش بوده و در تربیت فرزندان که آینده‌سازان جامعه هستند نقش مؤثّری دارد زیرا مسئولیت فردا نیز بر عهدهٔ ماست.
  9. اگر چه از اوّلین اعلامیّه، این امر تذکّر داده شده و رویّهٔ بزرگان سلسله همین بوده است و بر اهل فهم و بصیرت پوشیده نیست ولی مجدّداً تأکید می‌شود که امر طریقت و عرفان و مجالس فقری تابع هیچگونه سیاست و حزبی نبوده و به عبارت دیگر درویشی در سیاست دخالت نمی‌کند چون امری قلبی و روحی است اما افراد فقرا آزادند که با تفکّر خود هر روش سیاسی را که در محدودهٔ مکتب اسلام و با هدف خدمت به بندگان خدا باشد، انتخاب نمایند؛ این موضوع را نباید با انجام خدمات اجتماعی و فعالیت‌های قانونی که وظیفهٔ عمومی است، اشتباه نمود.
  10. زیارت خانه خدا و انجام مناسک حج برای افراد مستطیع، واجب و توجّه به اسرار عرفانی آن برای همگان مفید است و همه آرزو داریم که حتّی اگر این توفیق قبلاً هم به عنوان فریضه، نصیب ما شده است، مجدّداً عنایت گردد. همچنین زیارت قبور ائمّهٔ اطهار و اولیای دین (ع) از جمله زیارت قبور بزرگان سلسله، مشوّق سلوک است و زیارت مزار سلطانی بیدخت که مهبط انوار الهی و مدفن اجساد مطهّری است که عمر خود را در راه هدایت و تربیت بندگان خدا صرف کرده‌اند و بسیاری از فقرا درک حضور بعضی از آنان را نموده‌اند، موجب خشنودی روح آن بزرگواران و کسب فیض است. در تشرّف به مکّهٔ مکرّمه و مدینهٔ منوّره و مشاهد متبرّکه از طرف این فقیر نیز زیارت نموده و برای همه بندگان خدا دعا نمایند و در سفر به بیدخت و اقامت در آنجا به تمام نکاتی که در اعلامیهٔ مربوط به زُوّار صادر شده است و در صحن مزار و اتاق‌ها نصب گردیده، توجّه و آنها را اجرا نمایند و از فیض بیداری سحر، هنگام مناجات و حضور در نماز جماعت غفلت ننمایند.
  11. روش معاندین عرفان و ولایت در طول تاریخ پرعظمت فقر و تشیّع بر کسی پوشیده نیست امّا وظیفه فقرا همان گُل دادن در برابر سنگ است و آن را امتحان الهی دانستن و صبر و تحمّل نمودن و بر مقاومت و تضرّع به درگاه حق افزودن و توجّه به ذکر دوام و فکر مدام داشتن و هر چه غیر مولیٰ را از دل زدودن و بر نیکی‌ها افزودن و دعا برای هدایت آنان نمودن و انتظار گشایش داشتن است.
  12. انجام امور خیریه و کمک به بندگان خدا در هر زمینه‌ای از مصادیق خدمت و شفقّت به خلق خداست که از تعهّدات ایمانی و وظیفهٔ تمام فقرا در هر زمانی است و نیاز به نام و عنوان خاصّی ندارد. اِخوان با همکاری یکدیگر و با محبّت و اتّحاد، مجموعه خدمات خود را بطور هماهنگ و منظّم انجام دهند چون تعدّد عناوین، خود از جلوه‌های پراکندگی و اختلاف خصوصاً در اذهان عوام و دشمنان خواهد بود، تأکیدی که در مورد نظم در صفوف نماز جماعت شده که بارها تذکّر داده‌ام و باید رعایت شود نیز به همین منظور و خود در تألیف قلوب و اتّحاد و همبستگی بسیار مؤثّر است.
  13. رعایت قانون برای همه افراد جامعه ضروری است، فقرا نیز مطیع قانون هستند و این روش، خود بهترین پاسخ عملی به قانون‌شکنان و سعی در جهت قانونمند نمودن یک جامعه است.
  14. فقرا که افتخار دارند شیعیان دوازده امامی و منتظران ظهور فائض‌النُّور قائم آل محمّد (عج) هستند لازم است دوران انتظار که دوران تکلیف بزرگ و مسئولیت خطیر است را با توبه از گناهان و انجام اعمال نیک و حُسن خُلق و آنچه قلب مبارک آن امام همام را خشنود می‌سازد، گام برداشته و زمینه‌های ظهور آن حضرت را فراهم سازند. امید است که از ملازمین رکاب ظفر انتساب حضرتش قرار گیریم.

خوشبختانه روز اوّل فروردین امسال مقارن با روز اوّل ربیع‌الاوّل و ماه ولادت پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) گردیده است، آن را به فال نیک گرفته و نوید سعادت و خوشبختی و مهر و مودّت و رحمت و عنایت موفّقیت به همراه دارد. از این جهت به همه مسلمانان، و ایرانیان و فقرا تبریک و تهنیت عرض نموده و سلامتی و توفیق همه را از درگاه خداوند مسألت می‌نمایم و نَصْرٌ مِّنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِيبٌ را آرزو دارم.

التماس دعا؛ فقیر حاج دکتر نورعلی تابنده
مجذوب‌علیشاه
اوّل فروردین ۱۳۸۶ شمسی


  1. سورهٔ نحل، آیهٔ ۹۶: آنچه نزد شماست فنا می‌شود و آنچه نزد خداست باقی می‌ماند.  ↩

  2. سورهٔ نحل، آیهٔ ۹۶: و آنان را که شکیبایی ورزیدند پاداشی بهتر از کردارشان خواهیم داد.  ↩

  3. سورهٔ محمد، آیهٔ ۷: اگر خدا را یاری کنید، شما را یاری خواهد کرد و پایداری خواهد بخشید.  ↩

  4. سورهٔ اعراف، آیهٔ ۹۶: اگر مردم قریه‌ها ایمان آورده و پرهیزگاری پیشه کرده بودند برکات آسمان و زمین را به رویشان می‌گشودیم.  ↩

  5. سورهٔ نور، آیهٔ ۲۲: باید ببخشند و ببخشایند. آیا نمی‌خواهید خدا شما را بیامرزد؟ و خداست آمرزنده مهربان.  ↩

  6. سورهٔ صف، آیهٔ ۴: مانند اینکه آنها بنایی محکم (اتّصال داده شده به هم) هستند  ↩

  7. سورهٔ حجرات، آیهٔ ۱۰: پس بین دو برادرتان اصلاح کنید.  ↩

  8. سورهٔ صف، آیهٔ ۱۳: یاری از خداوند و فتح نزدیک است  ↩