بیانیه ۵ جمادی‌الثّانی ۱۴۴۱ (۱۳۹۸/۱۱/۱۱)

بیانیهٔ حضرت آقای حاج مهندس سیّدعلیرضا جذبی ثابت‌علیشاه ارواحنا فداه
به مناسبت چهلم رحلت حضرت آقای مجذوب‌علیشاه طاب‌ثراه

---

حضور محترم برادران و خواهران ایمانی، فقرای نعمت‌اللّهی گنابادی، وَفَّقهم‌الله

با توسّل به روح مطهّر حضرت آقای حاج دکتر نورعلی تابنده مجذوب‌علیشاه، طاب‌ثراه، قطب سلسلهٔ علیّه نعمت‌اللّهی سلطانعلیشاهی که ایامی در فراق ایشان سوختیم و خواهیم سوخت و با این حال، تسلیم مقدّر و قضای الهی بوده و از خداوند توفیق صبر خواستاریم و امیدوار که روح پرفتوح آن بزرگوار یار و شفیع ما در درگاه الهی باشد و این فقیر حقیر خدمتگزار، مهندس سیّدعلیرضا جذبی مفتخر به لقب ثابت‌علیشاه، را در انجام وظیفهٔ پر مسئولیتی که خود ایشان کتباً و شفاهاً برعهده‌ام گذارده‌اند، موفّق بدارد. و اگر چه این ذره ناچیز خود را قابل و قادر به تحمّل بار چنین مسئولیت سنگینی نمی‌بینم ولی اوّلاً، چشم امید به عنایت الهی دارم که:

ثانیاً، به دعا و نصرت و یاری فقرای عزیز در انجام دستورات شریعتی و طریقتی که خلاصه آنها در نامهٔ شریفه «پند صالح» ذکر شده و در بیانیه‌های متعدّد اقطاب سلف سلسله به آنها تصریح نموده‌اند. و چون آن موارد خلاصه‌ای از تعهّدات ایمانی و تعالیم مکتب درویشی است، ضرورت دارد که باز هم یادآوری کرد که: وَذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرَى تَنفَعُ الْمُؤْمِنِينَ ؛ لذا امیدوار است که کوتاهی ننمایند. و اگر چه وصالش را نه به کوشش دهند ولی آنقدر که می‌توانند در طلبش بکوشند. بدین جهت چند نکتهٔ اساسی که مأخوذ از آن دستورات است و بارها گفته شده، جهت یادآوری و تذکّر مجدّداً عرض می‌شود:

1. همانطوری که مولای مکرّم در اوّلین اعلامیه خود پس از رحلت حضرت آقای محبوب‌علیشاه قدّس سرّه تذکّر داده بودند، وظایف فقرا و احکام مربوط به آنها به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود:
   • احکام شریعت را که باید از مجتهد جامع شرایط علمی و عملی که خودِ مکلِّف مطابق موازین شرعی انتخاب می‌کند، تقلید کرد. به تبع، همین دستور لازم است که فقرا از رساله عملیّه آنها امور شرعی را تقلید کرده و در موارد لزوم با مراجعه به نماینده آنها رفع اِشکال خود نمایند. و به همین جهت احترام آقایان علما واجب است. بدین صورت است که عمل صحیح فقرا خود موجب تشویقِ سایرین در شناخت صحیح عرفان و درویشی می‌باشد؛ چون در درویشی اصولاً تبلیغ نیست.
   • احکام طریقت را باید تابع بزرگ وقت بود، چون اصول این احکام ثابت است و مکرّر در پند صالح و در بیانیه‌های مختلف تذکِر داده شده است، ولی در فروع و جزئیات بنابر تشخیص و تصریح وی و به اقتضای زمان و مکان مثل احکام شرعی، تغییر می‌نماید. بدین جهت لازم است که نامهٔ پند صالح و بیانیه‌های مربوط به دستورالعمل‌ها نه تنها در مجالس فقری بلکه بطور مرتّب از طرف فقرا خوانده شود و در عمل به آنها دقّت کافی مبذول نمایند.
   • احکام شخصی که به خود شخص مربوط بوده و باید با تدبیر و تعقّل بررسی نموده و بهترین راه عمل کردن به آنها را تشخیص دهد و بعد با توکّل به خدا عمل کند. لذا در مسائل دنیوی اعمّ از فردی، خانوادگی و اجتماعی که مشمول این نوع احکام می‌باشد، به بزرگان طریقت نباید شفاهاً یا کتباً مراجعه کرد و انتظار جواب داشت. البتّه لازمه عقل و تدبیر هم این است که در هنگام ضرورت با اشخاص متخصّص و آگاه و امین نیز مشورت نمود.
2. بنابر آنچه گفته شد، در مسائل اجتماعی و سیاسی هر فقیری حقّ دارد که مانند دیگر افراد اجتماع با تدبیر و تشخیص همه جانبه و درست مشارکت داشته، اظهارنظر نماید، و از حقوق شهروندی خویش بهره‌مند شود و البتّه در هر حال قوانین جامعه را رعایت کند که باعث بی‌نظمی نشود. ولی فعالیت سیاسی نباید چنان باشد که به عنوان مرام و رَویه درویشی و مکتب فقر مطرح شود که مبادا به این پندار برسد که نظر بزرگان سلسله نیز الزاماً همین است. بنابراین، مسئولیت اعمال او با خود او خواهد بود و ربطی به درویشی ندارد. همانطور که مولای مکرّم در این باره بارها می‌فرمود: «درویش آزاد است ولی درویشی به سیاست کاری ندارد». از این رو، به هیچ‌وجه جایز نیست نظر بزرگان را تفسیر به رأی خود کرد و به دیگران ابلاغ نمود، چه رسد به اینکه به آنان تحمیل کرد.
3. در چند سال اخیر بیشترین ضربه‌ای که به طریقهٔ فقر وارد شده از جانب دشمنان دانا و دوستان نادان بوده است. دشمنان دانا از راه‌های متفاوتی به صورت‌های علنی و غیرعلنی، توسط اشخاص آشنا و بیگانه، می‌کوشند به ما لطمه بزنند. امّا تعالیم عرفانی به ما آموخته که حتّی با آنها دشمنی نکنیم و بلکه از درگاه الهی بخواهیم که آنان را آگاه و مبدّل به دوست کند. به هر حال از دشمن مغرض، انتظار دشمنی می‌رود ولی آنچه دل را به درد می‌آورد، دوست نادان است که نمی‌داند نادانی‌اش آلت دست دشمنان دانا قرار می‌گیرد و از آن سوءاستفاده می‌کنند. برماست که با فراست ایمانی متوجّه این قبیل دشمنی‌های مغرضانه و دوستی‌های جاهلانه باشیم و خودمان ناخواسته عامل و مروّج آن نشویم.
4. مفاسد فکری و اخلاقی موجود در جامعه که ملازم بحران‌های اجتماعی و اقتصادی است از راهزنان پر قوّت مؤمن در راه به سوی خدا است. در مقابله با آثار و عوارض سوء ناشی از این مفاسد باید دانا و بینا بود. به همین دلیل، امروزه مجاهدت و ریاضت فکری در تشخیص حق از باطل و درست از نادرست ضروری است و بدین منظور مطالعه و تحقیق می‌تواند کمک‌کار سالک باشد.
5. دوری از اخلاق ناپسند مثل بدگویی و غیبت، سبّ و لعن، حرف لغو و اهانت، و اهتمام به تخلّق به اخلاق ایمانی از واجبات سلوک است؛ خصوصاً آنکه لااقل در انظار مردم، از درویشان و ادب درویشی چنین انتظار می‌رود. پس نباید گفتار و رفتار ما چنان باشد که باعث شرمساری بزرگان و سدّ باب نعمت شود. درویشی یعنی صلح و سلامت و مهربانی؛ پس باید با بندگان خدا با شفقت و مهربانی رفتار نمود.
6. فقیر باید از آنچه اسباب پیدایش انحراف و پریشانی افکار و سوء اخلاق می‌شود، مثل شرکت در مجالس و محافلی که ممکن است مفسده فکری و اخلاقی در پی داشته و بر روحیه انسان تأثیر بد گذارد و از همه مهم‌تر او را از یاد خدا غافل کند، اجتناب کند. خداوند نهی می‌کند کسانی که او را فراموش می‌کنند و خداوند موجب می‌شود خویشتن خویش را فراموش کنند: نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ . عمل به دستور مشهور و مهم پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک ضامن عدم بروز غفلت است.
7. مسئلهٔ اعتیاد که از بلاهای بزرگ اجتماعی است همانطور که از زمان حضرت آقای سلطان‌علیشاه، طاب‌ثراه، دستور داده شده از محرّمات کبیره بوده و افرادی که معتاد هستند در این سلسله جا و مکانی نداشته و ندارند. و اگر خدای ناکرده فقیری معتاد شود حق آمدن به مجالس فقری را ندارد.
8. عفّت از لوازم و آثار ایمان بانوان است. خواهران محترم با رعایت کامل حجاب اسلامی و احکام شرع مطهّر سعی نمایند که نمونه و الگوی کامل زن مسلمان بوده تا دیگران از آنها آموزش ببینند و هم حافظ حریم شخصی خود و هم مانع بروز وسوسه‌های شیطانی در اجتماع باشند. در مقابل، برادران ایمانی نیز با تقوا پیشه کردن اجازه ندهند که شیطان از طریق دیدگان در دل‌های آنها نفوذ کند. زیرا گفته شده که خداوند برای دیدگان دو در گذارده که باید در مواقع لزوم با بستن آن دو در از دیدن مکروهات خودداری نمایند. ضمناً والدین فقیر نیز باید در گفتار و رفتار خود چنان دقت نمایند که فرزندان با الگو قرار دادن آنها تربیت و ادب کامل را طبق احکام مقدّس اسلامی یاد بگیرند.
9. مجالس فقری، مجالس یاد خدا و نمونه‌ای از باغ‌های بهشت است. با شرکت در این مجالسِ اُنس، از عطر یاد خدا استشمام کنید و آدابی را که متضمّن حفظ حرمت این مجالس و از همه مهم‌تر سکوت است رعایت کنید. به همین دلیل، لازم است فقرا حضور در مجالس فقری شب‌های جمعه و دوشنبه و صبح جمعه را از وظایف اوّلیه خود دانسته، در این مجالس شرکت نمایند. مدّت زمان مجلس هم بستگی به شرایط هر منطقه دارد و دقّت شود که از یک ساعت و نیم بیشتر نشود. اموری از قبیل مذاکرات شخصی، مطالبات مالی، بحث‌های اجتماعی و سیاسی مخلّ تمرکز قلبی و آرامش دیگران است. کتاب‌هایی هم که در مجالس خوانده می‌شود، بهتر است از بزرگان عرفا خصوصاً متأخران از حضرت آقای سلطان‌علیشاه، طاب‌ثراه، به بعد باشد که به زمانهٔ ما نزدیک‌ترند. اشعاری که به عنوان مناجات خوانده می‌شود بهتر است از شاعران عارف مثل باباطاهر، سعدی، حافظ، مولوی و فیض کاشانی باشد. همچنین است پخش سخنرانی‌های عرفانی در مجالس که باید منحصر به سخنان اقطاب بزرگوار سلف باشد.
10. احترام به آقایان مشایخ و مجازین و کسانی که تقدّم ایمانی دارند به منزلهٔ احترام به وجههٔ ایمانی و اجازهٔ آنها است و موجب تقویت ایمان کسانی می‌شود که به آنها اعتقاد دارند. در مقابل، از آن بزرگواران انتظار می‌رود که برحسب محدودهٔ اجازهٔ خویش، در انجام خدمات و وظایف محوّله، خود را برادری دلسوز و مهربان و خادم بدانند و با صبر و حوصله در راهنمایی و مراقبت از آنها بکوشند و چون هرگونه پیامی توسط آقایان مجازین به اطلاع فقرا می‌رسد، لذا بزرگان نماینده و پیام مخفی نداشته و ندارند.
11. هر یک از فقرا که در زمان حضرت آقای مجذوب‌علیشاه، قدّس سرّه، اجازه‌ای - چه قرائت فاتحه اوّل و آخر مجالس فقری یا برگزاری مجالس فقری یا اخذ وجوهات شرعی - داشته، همچنان به وظایف خود ادامه دهد، مگر در مواردی که استثنائاً لزوم به مراجعه دارد و باید مراجعه شود.
12. همانطور که گفته شده و از طرف بزرگان سلسله اعلام گردیده فقط سایت‌های مزار بیدخت و مهرتابنده مربوط به این سلسله می‌باشد. لازم است که سایت‌های دیگر، احترام خود را نگه داشته و خود را به این سلسله منتسب ننمایند و فقرا نیز از اینگونه سایت‌ها در فضای مجازی استفاده ننمایند که موجب گمراهی خواهد بود.

در خاتمه باز هم تأکید می‌کنم که فقرای عزیز در خواندن نامهٔ پند صالح و دستورالعمل‌هایی که از جانب اقطاب بزرگوار گذشته صادر شده مداوت داشته، در فهم و عمل به آنها دقّت کافی و مراقبت فرمایند. و با بیداری اسحار و اقامه نمازها در اوّل وقت و قرائت قرآن و تدبّر در آن و اجرای تعالیم آن کتاب آسمانی و حضور در مجالس فقری و توسّل به ارواح اولیای الهی و اطاعت از اوامر و اجتناب از نواهی، زمینهٔ ظهور حجّت (عج) را فراهم نموده تا ان‌شاءالله صلح و صفا و مهر و وفا در جهان برقرار شود و به سعادت ابدی برسند و مورد عنایت قرار گیرند. امید که این بنده را نیز از دعای خیر فراموش نکرده، در عمل خود به اصول تعالیم سلسله یاری فرمایند.