نامهٔ حضرت آقای حاج شیخ محمّدحسن بیچاره بیدختی گنابادی صالح‌علیشاه طاب‌ثراه
به جناب آقای حاج سلطانحسین تابنده دربارهٔ شکایت فقراء از گرفتاری‌های دنیوی


نور چشم مکرّم حاج سلطانحسین تابنده. نامهٔ ۲۹/۱۰/۳۰ رسید. از ورود تهران و سلامتی خوشنود شدم. همراهان و سایر دوستان را سلام عرض دارم و ازدیاد توفیق و بندگی و خدمت خواهانم.

از شکایت غالب اخوان و درخواست گشایش و رفع گرفتاری‌ها نوشته بودید، بسیار متأثّر شدم و البتّه گرفتاری‌ها که نسبتاً عمومی است به واسطه قصور و تقصیرات ما است که با این که رحمت حق تعالی بر غضب او سبقت دارد و بندگان را به خطاها زود نمی‌گیرد و برای تنبّه و تنبیه ما است که قدری از غفلت درآمده متوجّه گردیم، باز هم چقدر غرق در غفلتیم که بیدار نشده و تغییر حال و اعمال نمی‌دهیم، مخصوصاً مؤمنین که باید بستگی و ایمان، تبعیت و تأسّی آورد و در فکر تعلّم و بعد عمل باشیم، و همان طور که وظیفهٔ خدایی ما و لازمهٔ عهد و پیمان است و مردم هم از ما انتظار دارند از سایرین بهتر و بیشتر در علم و عمل بکوشیم، مع‌ذلک بسیاری به تصوّراتی که آداب ظاهر شرع به جای پوست است بهانهٔ نفس قرار داده تسامح در دانستن و تعلّم و عمل به آن می‌نمایند. با این که مغز بدون پوست کامل نشود، و در امور و آداب طریقت هم به صرف اظهار محبّت و بستگی اتکاء نموده، اهمیّت به دستورات نداده، سرسری پنداریم و قصور می‌ورزیم، با این که محبّت لازمهٔ آن اطاعت و طاعت و تبعیّت است و در اطاعت امر همّت و گذشتن از میل خود برای رضای محبوب لازم است.

گذشت در امور مالی و غیرمالی برای برادران دینی و تحمّل ناملایمات آنها لازمهٔ ایمان است و غالباً این تحمّل و گذشت هم در ما کم است.

با آنکه افسردگی مؤمنین از یکدیگر در پیشرفت امور دنیا و آخرت مانعی بزرگ است. همّت در دعا و توجّه و بیداری شب‌ها یا اقلّاً بیداری سحرها که موظّفیم و متوجّه‌بودن به یاد خدا و استرضای برادران نداریم، مانند بعضی به زبان و قلم در دعا هم اکتفاء داریم. سایر وظایف و حالات و اعمال هم به همین نحوه است. حتّی در خواندن کُتب و دستورات تکاهل می‌ورزیم، لطف خدایی هم که امیدواریم شامل حال باشد و ما را به خود وانگذارد پس گرفتاری‌ها برای تنبّه است، مَّا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِكُمْ إِن شَكَرْتُمْ وَآمَنتُمْ .

امیدواریم توفیق شامل گردد که قدری به خود آییم و استغفار نماییم و حال تضرّع و زاری و توبه پیدا کرده و همّت بخواهیم و با چنین حالی دست به دامان برگزیدگان خدایی زنیم، البتّه می‌بخشد و گشایش عنایت می‌فرماید. و البتّه در هر حال نعمت موجوده را باید دیده، شکرگزار باشیم؛ وَفَّقَنَا اليه وَجَميعِ الْمُؤمِنينَ. و اِسترضاء خاطر برادران بر همه لازم است.

وَالسَّلَامُ عَلَيْكَ وَفَّقَكَ الله
اقل محمّدحسن


  1. سورهٔ نساء، آیهٔ ۱۴۷: اگر شکر کنید و ایمان آورید خداوند شما را عذاب نمی‌کند.  ↩