قطب سوم حضرت شیخ ابوعلی کاتب
وَ جامِعِ المَراتِبِ وَ مَجمَعِ المَطالِبِ وَ مَرجَعِ أوُلِي المَفَاخِرِ وَ المَنَاقِبِ الحُسَينِ بنِ مُحَمَّد شيخ ابوعلي كاتب طابَ ثَراه. کنیت وی ابوعلی و نام شریفش حسن بن احمدالکاتب المصری ضبط کتب است. از بزرگان مشایخ و از طبقهٔ رابعه است. با ابوبکر مصری و شیخ ابوالقاسم نصرآبادی مصاحبت داشته و سر سپرده شیخ ابوعلی رودباری است و بر دست آن جناب تربیت و تکمیل یافته، سرانجام به خلافت و جانشینی وی نایل آمده. ابوعثمان مغربی و ابوعلی حسن بن علی المشتولی از تربیت یافتگان وی هستند. جنابش پس از رحلت شیخ ابوعلی رودباری بر مسند ارشاد سلسلهٔ معروفیه متمکن گردید و تا سال سیصد و پنجاه و سه به وظایف ارشاد اشتغال داشت، و در این سال شیخ ابوعثمان مغربی را به جانشینی خویش تعیین و خرقه تهی نمود. مدت تمکّن وی بر مسند ارشاد قریب سی سال بوده است.
معاصرین آن جناب از مشایخ طریقت:
- ابوالقاسم قصری
- ابوالقاسم جعفربن محمد المقری
- ابوالقاسم بشر یاسین
- ابوبکر
از علماء و فقهاء:
ابوعلی حسن بن قاسم طبری فقیه شافعی ابوالحسن علی بن عیسی بن عبدالله نحوی ابوعلی حسن بن حسین بن ابی هریره شافعی ابوسعید حسن بن عبدالله سیرافی
از خلفاء:
- الراضی بالله
- المتقی بالله
- المکتفی بالله
- المطیع لله عباسی
- معزّلدین الله علوی در مغرب
از امراء و سلاطین:
- عماد الدّولهٔ دیلمی
- رکن الدّوله دیلمی
- معزّالدوله
- کافور اخشیدی در مصر
شمّهای از فرمایشات آن جناب:
فرموده است: اِذا انقَطع العَبيدُ اِلي الله تعالي بالکُلية فَاوَّلُ مايفيدُه الاِسْتغناءُ عَن النّاسِ و فرمود: صُحبةَ الفُسّاقِ داءٌ و دوائُهُ مُفارَقَتُهُم و فرمود: اِذا اَسْکَنَ الخَوفُ في القلبِ لا ينْطِقُ اللِّسانُ بما لا يعْنيه و هم فرمود که خدای تعالی میفرماید: وَصَلَ اِلينا مَنْ صَبَرَ عَلَينا .
از احوال و کرامات آن جناب همین بس که میفرماید هرگاه چیزی بر من مشکل شدی، حضرت مصطفی (ص) را به خوابدیده و آن مشکل را پرسیدمی.