کتابخانه صالح
سلسله صوفیه درویشان نعمت اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی


یکی از امور مورد نظر حضرت آقای رضاعلیشاه در احداث مجدّد ساختمان حسینیه امیرسلیمانی، اختصاص بخشی از آن برای تأسیس کتابخانه بود. بدین منظور طبقه فوقانی حسینیه که نسبتاً وسیع است، با تالار مطالعه‌ای به مساحت ۱۶۰ متر مربع و دفتری جداگانه با وسعت حدود ۴۰ متر مربع و اطاقی جداگانه برای انبار، برای تأسیس کتابخانه اختصاص داده شد.

این کتابخانه در تاریخ ۲۰ محرّم سال ۱۴۰۳ قمری (۱۶ آبان ۱۳۶۱) توسّط معظّم‌له افتتاح شد و حضرتش شخصاً اوّلین کتب را که شامل قرآن مجید و چند کتاب دیگر بود، اهدا فرمودند. پس از آن عدّه‌ای از برادران خیّر نیز کتاب‌های دیگری اهدا کردند و خود کتابخانه نیز از طریق بودجه مستقلّ خرید کتب جدیدالانتشار، بر تعداد کتب آن افزوده است و بدین قرار این کتابخانه هم‌اکنون دارای حدود ۲۲ هزار جلد کتاب در موضوع‌های متنوع دینی و عرفانی و ادبی و اجتماعی و علمی به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسه می‌باشد. حضرتش از همان ابتدای تأسیس کتابخانه تأکید داشتند بر اینکه کتابخانه عمومی باید شامل همه نوع کتب برای استفاده عموم باشد. ایشان خودشان نظارت مستقیم بر امور کتابخانه و خصوصاً عناوین کتاب‌های خریداری‌شده داشته و ماه به ماه ضمن قرائت گزارش ماهیانه کتابخانه این عناوین را ملاحظه می‌فرمودند. تنظیم و ترتیب کتاب‌های این کتابخانه بنا بر روش بین‌المللی دیوئی است. بخش مجلّات کتابخانه نیز در برگیرنده روزنامه‌های یومیّه و مجلات مهمّ ادواری است.

کتابخانه مذکور دارای یک هیأت امنا و یک هیأت تحریریّه است که اکثراً از فضلا و دانشگاهیان می‌باشند. جناب آقای حاج علی تابنده تا قبل از رحلت حضرت آقای رضاعلیشاه قدّس سرّه ‌العزیز متصدّی ریاست هیأت امنا بودند و پس از رحلت ایشان در حال حاضر ریاست هیئت امنای این کتابخانه را حضرت آقای دکتر نورعلی تابنده مجذوبعلیشاه ارواحنا فداه بعهده دارند.

یکی از وظایفی که از ابتدا جزو برنامه‌های مصوّب هیأت تحریریّه کتابخانه منظور شده بود، نشر کتاب‌های دینی خصوصاً عرفانی است. و در اجرای این امر، چون سال ۱۴۰۸ قمری مقارن با یک صدمین سال میلاد حضرت آقای صالح علیشاه طاب‌ثراه هیأت تحریریّه کتابخانه بر آن شد که اوّلین کتابی را که تحت نظارت هیأت مذکور منتشر می‌شود، تیمّناً و تبرّکاً یادنامه‌ای برای جناب ایشان باشد. بدین جهت این تصمیم خدمت حضرت آقای رضا علیشاه عرض شد، و ایشان هیأت تحریریّه را به انجام آن تشویق کرده و خودشان متعهّد مخارج آن گشتند و همه مطالب را شخصاً مطالعه و اصلاح فرموده و دستورات لازم را می‌دادند.

این یادنامه تحت عنوان یادنامه صالح آماده شد و حضرتش مقدّمه چاپ و مقاله مفصّلی در اجمال زندگی آن بزرگوار در آن مرقوم فرمودند. و در طیّ مراسم جشن باشکوهی که در هشتم ذیحجّة الحرام ۱۴۰۸ مطابق با اوّل مرداد ۱۳۶۷ در محلّ کتابخانه برگزار شد و در آن جمعی از فقرا و دوستان حضور داشتند، یادنامه صالح توزیع گردید. در آن مراسم گزارشی از فعالیّت‌های کتابخانه خدمتشان معروض و حضرتش قبل از ایراد بیاناتی درباره تاریخچه کتابخانه حسینیّه، دفتر یادبود آن را افتتاح و مطالبی به قرار ذیل فرمودند:


بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَهُوَ الَّذِي يَتَـوَلَّى الصَّالِـحِينَ

خوشوقتم که امروز روز شنبه هشتم ماه مبارک ذی الحجّةالحرام سال ۱۴۰۸ قمری، یک‌صدمین سال تولّد مولاناالاعظم و سیّدنا المعظّم جناب آقای حاج شیخ محمّد حسن صالح علیشاه قدّس سرّه العزیر به ‌مناسبت روز تولّد آن بزرگوار با جمعی از برادران ایمانی و اخلّاء روحانی به یاد آن حضرت در این مکان متبرّک مجتمع شده و با توسّل به روح مقدّس آن صالح مؤمنین دل را به یادخدا خوش داشته و روح شریفش را برای اصلاح ظاهر و باطن خود شفیع قرارمی‌دهیم و امیدواریم توفیق بندگی خدا و اطاعت ائمّه هدی علیهم السّلام و رضایت حضرتش به ما عنایت فرماید.

هر چند غرق بحر گناهم زهر جهت

تا آشنای عشق شدم اهل رحمتم

و السّلام علینا و علی عباداللَّه الصّالحین مطابق اوّل مرداد ۱۳۶۷
فقیر سلطان حسین تابنده گنابادی رضا علیشاه غفراللَّه له
امضاء مبارک


و در همان مراسم تصویب فرمودند که کتابخانه حسینیّه از آن به بعد، به یاد حضرت آقای صالح علیشاه طاب‌ثراه «کتابخانه صالح» نامگذاری گردد.